کرونوس – سایت فارسی صدای آمریکا بار دیگر نشان داد نه تنها در مورد اخبار سیاسی، بلکه حتی در مورد اخبار علمی که از منابع دیگر اخذ میکند منبع قابل اعتمادی نیست. این سایت دیروز تیتر زد «دانشمندان ناسا شواهدی از یک جهان موازی را کشف کردهاند که در آن زمان به عقب باز میگردد». این یک تفسیر کاملاً اشتباه از مقالات علمی و احیاناً برگرفته از مطالبی است که اخیراً بر روی نیویورکپست و دیلی استار به انتشار رسیده است.
دانشمندان در واقع شواهدی (سیگنالهایی) از ذرات بنیادینی را یافتهاند که ممکن است درک فعلی ما از فیزیک را تحت تأثیر قرار دهند. این که چنین تفسیرهایی از کجا آب میخورند معلوم نیست؛ اما تا جایی که ما میدانیم، یافتههای اخیر حتی میتواند به دلیل نحوهی برهمکنش این ذرات بنیادین با یخ شکل گرفته باشد.
برای روشن شدن موضوع، بگذارید بگوییم هیچ مدرکی دال بر آنچه صدای آمریکا «جهان موازی» میشناسد پیدا نشده است. نه در یافتههای اخیر و نه تاکنون در هیچیک از یافتههای علمی دیگر.
ابراهیم صفا، نویسندهی تحقیق مزبور که در قطب جنوب انجام شده و این سایتهای خبری به آن استناد کردهاند در توییتی نوشته بهتر است اخبار علمی را از سایتهایی مانند نیویورکپست دنبال نکنیم.
این تحقیق بسیار علمی و معتبر که در New Scientist به انتشار رسیده مربوط به شش هفته پیش است و نتیجهی مطالعاتی است که در قطب جنوب بر روی پرتوهای کیهانی (ذرات باردار با انرژیهای بالا) که از خارج از جو زمین به سمت ما میآیند انجام شده است. به دلیل دشواری و پیچیده بودن درک منشأ این ذرات، رسانههای بسیاری اقدام به انتشار تفسیرهای عجیب و غریب خودشان از مبحث کردهاند که تا کشف جهانهای موازی نیز ادامه یافته است.
این شایعهها برگرفته از سه تحقیق علمی زیر هستند:
- مقالهی تحقیقی اصلی که توسط آنتن شبکه فضای عمیق ناسا (آنیتا) منتشر شده و به رویدادی اشاره دارد که در آن چیزهایی شبیه به پرتوهای کیهانی از عمق زمین به سمت فضا حرکت کردهاند.
- یک مقالهی تحقیقاتی که با بررسی نتایج آنیتا به این گمانه میپردازد که شاید این دادهها شواهدی مبنی بر «یک جهان متقارن CPT» باشد که در آن زمان از ابتدای انفجار بزرگ به جای جلو رفتن به عقب حرکت کرده و در آن به جای مادهی معمولی، ضدماده وجود دارد. ادعاهای مربوط به «جهان موازی» از بخشی از این مقاله نشأت میگیرند که در آن آمده: «در این سناریو، جهان قبل و بعد از انفجار بزرگ (Big Bang) به یک جفت جهان-ضدجهان بازتفسیر میشود که از هیچ به وجود آمده است.»
- مقالهی تحقیقی که بر اساس اطلاعات منتشر شده از رصدخانهی نوترینوی IceCube در The Astrophysical Journal انتشار یافته و به این میپردازد که ما احتمالاً مجبوریم برای فهم اطلاعات آنیتا به تحلیلهای متفاوتی بپردازیم.
با همهی اینها، تنها نتیجهای که میتوان به آن رسید این است که مدل استاندارد در مورد ذرات بنیادی نوترینو قادر به توضیح پدیدهی نادر مشاهده شده از سوی آنیتا نیست.
صفا میگوید: «رویدادهای آنیتا حقیقتاً جالب هستند، اما ما حتی برای اعلام این که این پدیده خارج از درک فعلی ما از فیزیک است راه بسیار درازی در پیش داریم.»
آنیتا چیست؟
آنیتا یک آزمایش علمی در قطب جنوب است که در آن آنتنی به سمت زمین تعبیه شده تا اگر (در موقعیتی بسیار بسیار نادر) یک ذرهی نوترینو به اتمهای یخ برخورد کند، آن را ثبت کند. آنیتا که یک تلسکوپ رادیویی محسوب میشود نخستین رصدخانهی ناسا است که قرار است به کشف این ذرات بنیادین بپردازد.
آنیتا چه چیزی کشف کرده است؟
در سال ۲۰۱۶ آنیتا سیگنالهایی دریافت کرد که در بهترین حالت میتوان آنها را «سامانگریزی» یا نابههنجاری در اطلاعات محسوب کرد؛ شواهدی از یک ذرهی پرانرژی یا نوترینوهایی با انرژی بسیار بالا که ظاهراً از عمق زمین به سمت بالا حرکت کردهاند (و به نظر میرسد از سوی دیگر کرهی زمین به زمین وارد شده باشند). در مقالهی New Scientist، این مهم ناممکن به نظر میرسد. در این مقاله آمده:
«توضیح این سیگنال نیازمند وجود جهانی وارونه است که همزمان با جهان ما از زمان انفجار بزرگ شکل گرفته و به صورت موازی با جهان ما ادامه یافته باشد. در این جهان آینهای، چپ راست است، مثبت منفی است و زمان به عقب حرکت میکند.»
به چنین جهانی، جهان متقارن سیپیتی گفته میشود.
در بیانیهی مطبوعاتی که دربارهی این مقاله انتشار یافته آمده همچنین ذکر شده «توضیح دیگری که برای این سیگنالهای سامانگریز وجود دارد ممکن است با استفاده از فیزیک نوینی ممکن باشد که نباید آن را غیرممکن دانست.»
رصدخانهی نوترینوی IceCube چیست؟
این رصدخانه که در نزدیکی قطب جنوب برپا شده مشتمل بر ۵۱۶۰ آشکارگر نوری است که درون یخ دفن شدهاند تا بتوانند نوترینوهایی را که از یخ عبور کرده و با اتمهای هیدروژن و اکسیژن واکنش نشان میدهند را شناسایی کنند.
آناستازیا باربانو از دانشگاه ژنو میگوید: «IceCube را میتوان مکمل مشاهدات آنیتا دانست چون به ازای هر نابسامانی که آنیتا پیدا میکند، IceCube باید چندین برابر آن را یافت کند؛ که در این مورد چنین اتفاقی نیفتاده است… لذا احتمال این که آنیتا چیزی را مشاهده کند و IceCube مشابه آن را ثبت نکند بسیار پایین است.»
نتیجهگیری مقالهی آکادمیک چه بوده است؟
نتایج بهدست آمده از کنترل آنیتا توسط دادههای بهدست آمده از IceCube که در مقالهی فوقالذکر آمده با عباراتی از جمله «ناهمخوان با تفاسیر کیهانزایی» و «فیزیک نوین» به پایان میرسد. لذا:
«توضیح کیهانشناسانهی این ناهمسانیها بدون توجه به طیف منبع و تحت مدل استاندارد [از حیث نظری] بسیار در تنگناست.»
ترجمهی صحیح: ما هنوز نمیدانیم این سیگنالها از کجا آمدهاند.
ترجمهی اشتباه: این نوترینوهای پرانرژی از جهانی موازی به سمت ما آمدهاند.
ابراهیم صفا در توییتی نوشته: «ما به رویدادهای آنیتا نگاه کردیم آنها نمیتوانند نوترینوهای استاندارد باشند. آنها احتمالاً حاصل فهم ناقص ما از یخ قطبی است؛ اما ممکن است نوع دیگری از فیزیک نیز بتواند به این پرسش پاسخ دهد.»
اقا شما مطالب علی ات را بردارد برو توی روزنامه های معتبر با خوانند با سواد بنویسد تا مشتری داشته باشد چون بدرد این سایت نمی خواهد ما دنبال این هستیم که اگر شاش شتر خریداری می کنیم از کجابفهمیم شاش گوسفندی توش نیست حداقل چهل درصد مردم ایران و عراق و سوری و لبنانی و فلسطینی دنبال این چیزها هستیم خدا خیرت بدهید برو سر جای خودت بشین
واقعا مطالب تون کل ساختار ذهنی ادم رو دگرگون میکنه و کمک میکنه یه شناخت فلسفی،کاش فیلم ازمایش یانگرو پخش می کردید،نه بصورت انیمیشن آزمایش واقعی تو لابراتوار.متشکرم