کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – بهار هر سال کانبرا پایتخت استرالیا مورد هجوم قرار می‌گیرد. اما نه یک حمله‌ی نظامی یا تروریستی، بلکه حمله‌ی میلیون‌ها شب‌پره‌ی عظیم‌الجثه که در مسیر مهاجرتشان شبانه روی شهر خیمه می‌زنند. حالا این را می‌دانیم که علاوه بر پرندگان و دیگر مهره‌دارانی که مهاجرت می‌کنند، شب‌پره‌ها هم از میدان مغناطیسی برای پیدا کردن مسیرشان استفاده می‌کنند. این موضوع قبلاً در حشرات دیگر مشاهده نشده بود.
با این که این حشرات شبانه پارلمان استرالیا را تسخیر می‌کنند، اما مقصد نهاییشان آن‌جا نیست. مسیر آن‌ها از مراتع صاف شروع شده و به غارهایی که در ارتفاعات آلپ استرالیا قرار دارند و در تابستان خنک می‌مانند ختم می‌شود. این مسیر بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر درازا دارد. کانبرا در میان این مسیر است و نورهایی که شهر را روشن می‌کنند موجب سردرگمی این حشرات می‌شوند.
این که این حشرات مسیر خود را از لای گذرگاه‌های باریک به سمت نور باز می‌کنند این گمان عمومی را ایجاد کرده بود که آن‌ها از یک سیستم هدایتی بر اساس نور استفاده می‌کنند. حشره‌شناس‌ها نیز چنین گمان می‌کردند. اریک وارانت از دانشگاه لوند در سوئد در بیانیه‌ای گفت: «وقتی ما مطالعاتمان را آغاز کردیم چنین به نظر می‌آمد که شب‌پره‌های Bogong هنگام مهاجرت از نشانه‌های نور در آسمان همچون ماه و ستارگان مسیریابی می‌کنند.»
اما وارانت در مقاله‌ای که در Current Biology منتشر شده ادعا می‌کند که این حشرات قسمتی از مغز کوچک خود را به ردیابی میدان‌های مغناطیسی اختصاص می‌دهند. او گفت: «وقتی فهمیدیم که این شب‌پره‌ها درست مثل پرندگانی که شب‌هنگام مهاجرت می‌کنند می‌توانند میدان مغناطیسی زمین را حس کنند و از آن برای مهاجرتشان استفاده کنند، شگفت‌زده شدیم.»
این گروه تحقیقاتی تعدادی شب‌پره را در یک شبیه‌سازی که در آن میدان مغناطیسی متغیر بود به پرواز واداشتند. آنان سپس نقاشی‌ای از یک کوهستان را هم‌جهت با میدان مغناطیسی مصنوعی قرار دادند که این کار باعث شد شب‌پره‌ها مسیرشان را به سمت آن نقاشی تغییر دهند. بار دیگر نقاشی کوهستان در جهتی خلاف میدان مغناطیسی قرار داده شد که این کار موجب گیج شدن شب‌پره‌ها شد. این نشان داد که این حشرات برای جهت‌یابی از هر دو حس بینایی و میدان مغناطیسی استفاده می‌کنند.
با این که ما هنوز نتوانسته‌ایم نحوه‌ی تشخیص میدان مغناطیسی را در مهره‌داران کشف کنیم، اما سادگی سیستم عصبی شب‌پره‌ها احتمالاً چنین کاری را برای ما مهیا خواهد کرد.
