کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – حدود ۴۰۰ میلیون سال پیش، وقتی هنوز داشتن نخاع چیز مدرنی محسوب می‌شد، بعضی از ماهی‌ها گیرنده‌های الکتریسیته داشته‌اند که به آن‌ها این امکان را می‌داده که – مثل کوسه‌های امروزی – بتوانند میدان‌های الکتریکی را شناسایی کنند.
مطالعه‌ی موجوداتی که سال‌ها است مرده‌اند خیلی خیلی سخت است اما عده‌ای از محققین دانشگاه فلیندرز توانسته‌اند موفقیت چشمگیری در این زمینه داشته باشند. صخره‌های مرجانی استرالیا، به‌طرز اعجاب‌آوری از فسیل بسیاری از ماهی‌هایی که در دوره‌ی زمین‌شناسی دوونین زیست می‌کرده‌اند نگهداری کرده و آن‌ها را تبدیل به سنگ کرده است. با بررسی جزء به جزء بعضی از این فسیل‌ها با استفاده از فناوری میکروسی‌تی، دانشمندان متوجه شدند که ارگانیسم‌های این موجودات بسیار شبیه به ارگانیسم‌های بدن نسل‌های بعدیشان است. اما در این بین، ماهی‌های دیگری نیز با ارگانیسم‌های متفاوت وجود داشته‌اند.
دکتر لانگ، یکی از این پژوهشگران می‌گوید: «ما هنوز نمی‌دانیم گیرنده‌های الکتریکی چرا روی بدن بعضی از مهره‌داران وجود دارند. اما مطالعه‌ی اخیر ما برای نخستین بار جزئیات دقیقی از گیرنده‌های الکتریکی ماهی‌های باستانی ارائه می‌دهد.»
لانگ و کینگ که تحقیقاتشان را در Palaeontology منتشر کرده‌اند می‌گویند شُش‌ماهی‌ها روی پوزه‌شان سوراخ‌هایی داشته‌اند که در نسل‌های بعدشان نیز یافت می‌شود. این سوراخ‌ها در نسل جدید ماهی‌ها برای شناسایی حرکت و فشار آب استفاده می‌شود، حال آن که برخی دیگر از این سوراخ‌ها از نظر موقعیت و ریخت‌شناسی مربوط به گیرنده‌های الکتریسیته در همان ماهی‌ها بوده‌اند و «ما از این موضوع کاملاً مطمئن هستیم».
همزمان با کشف اعجاب‌انگیز این گیرنده‌ها، دانشمندان در همان قسمت از استرالیا عضو جدیدی را در بدن تخته‌پوستان نیز شناسایی کرده‌اند. تخته‌پوستان ماهی‌هایی مسلح به استخوان‌های زیاد بودند که نسلشان حدود ۳۶۰ میلیون سال پیش منقرض شد. لانگ و کینگ متوجه شدند که روی صورت این ماهی‌ها حفره‌هایی وجود داشته که مانند سنسور عمل می‌کرده‌اند. این عضو، «سازوکار یونگ» نام‌گذاری شده اما ماهیت وجودی آن هنوز مشخص نیست. محققین گمان می‌کنند این حفره نیز نوعی گیرنده‌ی برق بوده؛ اما این موضوع هنوز تأیید نشده است.
چنین ارگانیسم‌هایی دیرزمانی است که دیگر در موجودات زنده استفاده نمی‌شوند و درواقع فقط بررسی فسیل موجودات دریایی باستانی اجازه‌ی مطالعه‌ی آن‌ها را می‌دهد. لانگ می‌گوید گیرنده‌های الکتریکی این روزها تنها در موجوداتی که ساکن نقاطی از زمین هستند که در آن‌ها شکار می‌بایست با استفاده از طعمه‌گذاری زیر خاک انجام شود، دیده می‌شود.
